نشریه پژوهش های حسابداری مالی و حسابرسی
پیاپی 11 (پاییز 1390)

هدف از پژوهش حاضر بررسی امکان اجرای مبنای تعهدی در شهرداری هاست. بنابراین، در این پژوهش سعی می شود به این سوال که آیا امکان اجرای مبنای تعهدی در شهرداری ها وجود دارد یا خیر؟، پاسخ داده شود. شهرداری های استان های فارس و کرمانشاه به عنوان نمونه برای بررسی موضوع انتخاب شدند. نوع پژوهش پیمایشی و ابزار انجام پژوهش پرسش نامه است. برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون آماری دوجمله ای استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بستر مناسب برای اجرای مبنای تعهدی در شهرداری ها وجود دارد. به عبارت دیگر، یافته های پژوهش نشان دهنده این واقعیت است که در حال حاضر شرایط لازم و کافی برای بکارگیری مبنای تعهدی به منظور ایجاد تحول در حسابداری نهادهای مذکور وجود دارد.

سود تقسیمی بخش مهمی از روش های ارزیابی سهام شرکت ها بوده و تعیین خط مشی تقسیم سود می تواند برای محققان و سرمایه گذاران مهم باشد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین سیاست تقسیم سود و تغییرات قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه شرکت های غیرمالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1383 تا 1388 است. متغیرهای کنترلی شامل اندازه، تغییرپذیری سود، نسبت بدهی و رشد دارایی ها می باشد. از رگرسیون حداقل مربعات پانل و مدل اثرات ثابت استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سیاست تقسیم سود شرکت نقش کلیدی در تغییرات قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران دارد.

مناطق آزاد تجاری- صنعتی را باید پلی بین اقتصاد ملی و بین الملل در نظر گرفت که از یک سو با جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی پایه توسعه صادرات را استحکام بخشیده و از طرف دیگر با بهره گیری از منابع و استعدادهای بالقوه کشور ، مزیت های نسبی اقتصاد را در زمینه اقتصاد بین الملل به بالفعل تبدیل می کند. در این راستا تغییر نظام بودجه ریزی به بودجه ریزی عملیاتی امری ضروری و اجتناب ناپذیر برای اقتصاد کشور به شمار می رود. با توجه به اهمیت بودجه ریزی عملیاتی و مناطق آزاد در هر کشور، تحقیق حاضر به بررسی تاثیر عوامل پذیرش، توانایی و اختیار بر بودجه ریزی عملیاتی در سازمان های مناطق آزاد تجاری- صنعتی می پردازد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مالی، مدیران برنامه و بودجه، کارشناسان بودجه و کارشناسان حسابداری (امور مالی) سازمان های مناطق آزاد تجاری- صنعتی (ارس، اروند، انزلی، چابهار، قشم و کیش) و همچنین دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد می باشد. برای آزمون فرضیه ها از آزمون کالموگروف - اسمیرنف و آزمون t استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین رتبه ارزیابی زنان و مردان تفاوت معناداری ندارند. همچنین نتایج گویای این مطلب است که میانگین رتبه ارزیابی گروه های سنی و پست سازمانی و سطح تحصیلات از متغیرهای مورد بررسی تفاوت معناداری ندارند. با توجه به آزمون فرضیه های اصلی تحقیق در حال حاضر سازمان مناطق آزاد تجاری- صنعتی توانائی و اختیار و پذیرش لازم برای اجرای بودجه ریزی عملیاتی را ندارد.

هدف اصلی این مقاله، بررسی و تعیین تاثیر برخی از متغیرهای ریسک بر بازده سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا، تاثیر اندازه شرکت بر نوسانات بازدهی سهام در شرایط مختلف بازار در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1374 لغایت 1388 مورد مطالعه قرار گرفت. در انتخاب نمونه، کلیه شرکت های فعال پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به جز بانک ها، شرکت های سرمایه گذاری و لیزینگ در نظر گرفته شدند. به منظور تعیین شرایط بازار از معیارهای شاخص قیمت سهام و حجم معاملات (ریالی و تعدادی) در بورس اوراق بهادار تهران استفاده شد. سپس با استفاده از تکنیک رگرسیون، تاثیر متغیرهای منتخب بر بازده سهام 38 شرکت نمونه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که بین اندازه شرکت و نوسانات بازدهی سهام، وقتی شرایط بازار در نظر گرفته نمی شود، رابطه مثبت و معنی دار (ضعیف) وجود دارد و زمانی که شرایط بازار در مدل دخالت داده می شود نیز این رابطه مثبت و معنی دار است. در نهایت نتایج تحقیق نشان داد شرایط بازار تاثیری بر رابطه بین اندازه شرکت و نوسانات بازده سهام (بتا) ندارد .

یکی از مفروضات کارایی بازار سرمایه این است که سرمایه گذاران به طور منطقی عمل می کنند، ولی شواهدی وجود دارد که حاکی از عکس العمل غیر منطقی سرمایه گذاران است. از آن جایی که می توان فرض کرد بورس اوراق بهادار تهران از کارایی لازم برخودار نیست، بنابراین شناخت بیشتر تورش های رفتاری معامله گران به حفظ تعادل بازار و کاهش شکنندگی سیستم های مالی کمک خواهد کرد. از جمله استثناهای رفتاری سرمایه گذاران در بازارهای مالی، رفتار جمعی است که قادر به توضیح بخشی از تلاطم های بازارهای مالی و افزایش نوسانات قیمت سهام می باشد. وقتی سرمایه گذاران تصمیم به تقلید از تصمیمات قابل مشاهده سایرین می گیرند، رفتار جمعی بروز می کند. بنابراین شناخت عوامل موثر بر بروز چنین رفتاری باید مورد توجه سیاست گذاران بازار سرمایه قرار گیرد. با توجه به مطالب فوق در این مطالعه نحوه اثرگذاری برخی وی‍ژگی های سهام بر بروز رفتار جمعی در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. به منظور اندازه گیری رفتار جمعی از شاخص (لاکونیشوکLSV) استفاده و برای انجام تحقیق چهار عامل به عنوان ویژگی های سهام (اندازه شرکت، ریسک سیستماتیک، ریسک غیر سیستماتیک و نسبت P/E) انتخاب و براساس آن فرضیه ها تدوین گردید. با توجه به تحلیل های انجام شده، اندازه شرکت، ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک شرکت بر بروز رفتار جمعی تاثیر مثبت دارد، ولی نسبت P/E با رفتار جمعی همبستگی معکوس دارد. بطور کلی نتایج بدست آمده براساس نظریه کمبود اطلاعات و علایق مشترک سهامداران قابل توجیه است.

در این تحقیق رابطه بین سود حسابداری و سود حسابرسی شده پایان دوره و میان دوره با قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران در بین سال های 1381 الی 31/4/1387 مورد بررسی قرار گرفته است. اهداف تحقیق حاضر بررسی رابطه سود حسابداری و سود حسابرسی سالیانه بر قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار و ارزیابی تاثیر سود حسابداری تحقق یافته و سود حسابرسی شده میان دوره بر قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار است. تعداد 31 شرکت با توجه به اطلاعات موجود به عنوان نمونه انتخاب شده اند. این تحقیق از نظر ماهیت موضوع کاربردی و از نوع تحقیقات توصیفی محسوب می گردد و با ابزار سنجش همبستگی به تشریح رابطه میان متغیرهای سود حسابداری و سود حسابرسی شده پایان دوره و میان دوره (متغیرهای مستقل) و قیمت سهام (متغیر وابسته) با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون می پردازد. نتایج تحقیق نشان می دهد سود حسابرسی شده پایان دوره از نظر سرمایه گذاران در بازار از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین سود حسابرسی شده پایان دوره از سود تحقق یافته اعلامی میان دوره ای شرکت ها در بین سال های مورد مطالعه بیشتر مورد توجه سرمایه گذاران بوده است.

درآمدهای مالیاتی دولت از بخش اشخاص حقوقی بیشتر از سایر منابع وصول مالیات است و وصول سریعتر و به موقع مالیات از این بخش منافع اجتماعی زیادی بهمراه خواهد داشت. بدلیل وجود اختلافاتی که بین سود ابرازی شرکت ها و سود مشمول مالیات قطعی شده آن ها وجود دارد وصول مالیات از این بخش با تاخیر صورت می گیرد، بنابراین رفع اختلافات موجب کاهش زمان وصول این منابع شده و فواید اجتماعی و اقتصادی بیشتری بهمراه خواهد داشت. تحقیق حاضر این عوامل را از دو دیدگاه مودی و مقامات مالیاتی بررسی و عوامل عمده ای را که موجب این اختلاف می شوند، شناسایی کرده است. در این تحقیق، فرضیه اصلی عبارت است از: بین سود مشمول مالیات ابرازی و سود مشمول مالیات قطعی شده اشخاص حقوقی از دیدگاه مقامات مالیاتی و مودیان مالیاتی تفاوت معنی داری وجود دارد». از روش های کتابخانه ای و میدانی و همچنین از آزمون دو جمله ای و آزمون فریدمن برای این پژوهش استفاده شده است. طبق بررسی های انجام شده اولویت بندی عوامل موثر بر ایجاد اختلاف بین سود ابرازی و سود مشمول مالیات اشخاص حقوقی عبارتند از: فرارهای مالیاتی، اختلاف ما بین اصول حسابداری و قوانین مالیاتی، شرایط اقتصادی، حد نصاب های مقرر در قوانین مالیاتی، تمکین به پراخت سایر قانونی عوارض.

هدف این تحقیق بررسی تاثیر ساختار مالکیت، ساختار سرمایه و نقدینگی بر ارزش بازار شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بنابراین تعداد 176 شرکت در طی سال های 1383 تا 1387 (دوره زمانی پنج ساله) به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شد. برای بررسی تاثیر هر کدام از متغیرهای مستقل ساختار مالکیت (درصد سهام در اختیار سرمایه گذاران نهادی و تمرکز سهام)، ساختار سرمایه و نقدینگی بر ارزش بازار شرکت ها فرضیه های جداگانه ای با استفاده از الگوی رگرسیونی چندگانه مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه ها نشان داد که درصد سهام در اختیار سرمایه گذاران نهادی بر ارزش بازار شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. ولی تمرکز سهام بر ارزش بازار تاثیر منفی و معناداری دارد. به علاوه وجود رابطه معنادار بین ساختار سرمایه (نسبت کل بدهی های شرکت بر ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام) و ارزش بازار شرکت تایید نشد . نقدینگی نیز بر ارزش بازار شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین متغیرهای کنترلی تحقیق؛ شامل کیو توبین، درصد سود تقسیمی و نسبت دارایی های ثابت مشهود تاثیر مثبت و معناداری بر ارزش بازار شرکت دارند.